De acordo com a tradição do começo da metafísica desde Aristóteles, tudo aquilo que é propriamente ente é um hypokeimenon, que se determina no tempo subsequente como subiectum. O pensamento cartesiano distingue o subiectum que o homem é pelo fato de a actualitas desse subiectum possuir a sua essência no actus do cogitare (percipere).
Casanova
Até o começo da modernidade e ainda por seu espaço adentro, o efetivamente real é o ens actu, o atuante a cada vez efetivado em sua constância (…)
Página inicial > Palavras-chave > Autores - Obras > Leibniz
Leibniz
…le nom de Leibniz n’apparaît pas dans nos réflexions pour évoquer un système philosophique du passé. Ce nom sert à désigner la présence d’une pensée dont nous n’avons pas fini d’éprouver la force, une présence qui attend encore que nous la rencontrions. C’est seulement par un regard en arrière, par une considération de ce, que pensait Leibniz, que nous pouvons caractériser l’époque présente, l’âge atomique, comme ce qui est entièrement soumis à la puissance du principium reddendae rationis sufficientis. L’invitation à fournir la raison suffisante de toute chose représentée parle dans ce qui aujourd’hui s’est objectivé sous les noms d’atome et d’énergie atomique. (GA10 , p.51)
Matérias
-
GA6T2:428-432 – de hypokeimenon a subiectum
21 de maio de 2023, por Cardoso de Castro -
Birault (1978:370-373) – a técnica moderna (Technik)
19 de junho de 2023, por Cardoso de CastroSó a essência técnica da ciência permite compreender este fenômeno, verdadeiramente muito banal e muito insólito: a saber, a correlação inegável entre uma certa escalada do conhecimento e um certo colapso da verdade. Quem então hoje em dia poderia ainda duvidar da ciência e da técnica, de sua eficiência e de sua eficácia? Quem portanto, em contraponto, poderia não duvidar da verdade e da realidade mesma à qual esta verdade deveria se conformar? Onipotência da ciência, impotência da (…)
-
Índice de excertos de GA87 e GA45
7 de junho de 2021, por Cardoso de CastroTrad. em espanhol de Alberto Ciria
POSICIONES METAFÍSICAS FUNDAMENTALES DEL PENSAMIENTO OCCIDENTAL
Ejercicios en el semestre de invierno de 1937-1938
I. LAS POSICIONES METAFÍSICAS FUNDAMENTALES DEL PENSAMIENTO OCCIDENTAL (EL DESARROLLO DE LA PREGUNTA CONDUCTORA)
1. [Preparación de lo futuro]
2. Las posiciones metafísicas fundamentales del pensamiento occidental
3. La diferencia del ser
II. LA PREGUNTA CONDUCTORA DE LA METAFÍSICA OCCIDENTAL Y EL REGRESO A LA PREGUNTA (…) -
GA27: Estrutura da Obra
4 de fevereiro de 2017, por Cardoso de CastroTrad. em português de Marco Antonio Casanova
INTRODUÇÃO A tarefa de uma introdução à filosofia
§ 1. Ser homem já significa filosofar
§ 2. Introduzir significa: pôr o filosofar em curso
§ 3. Pré-compreensão da filosofia
§ 4. Como a filosofia se relaciona com a ciência, com a visão de mundo e com a história?
PRIMEIRA SEÇÃO FILOSOFIA E CIÊNCIA
Primeiro capítulo O que significa filosofia?
§ 5. A filosofia é uma ciência?
§ 6. As concepções antiga e moderna de filosofia
§ 7. (…) -
GA24:178-182 – o "Eu"
27 de maio de 2023, por Cardoso de CastroKant interpreta, em suma, o eu como a “unidade originária sintética da apercepção”. O que isso significa? O eu é o fundamento originário da unidade da multiplicidade de suas determinações, de tal modo que eu as tenho todas juntas enquanto eu com vistas a mim mesmo, que eu as mantenho desde o princípio juntas, isto é, que eu as ligo: síntese.
Casanova
O conceito de sujeito no sentido da subjetividade, da egoidade, depende ontologicamente da maneira mais íntima possível da categoria (…) -
Beaufret (1974:28-32) – Méthode (Methode)
18 de junho de 2023, por Cardoso de CastroLe mot méthode, on le lit bien souvent dans Platon, et, après lui dans Aristote. Avant Platon, non. Est-il donc l’inventeur de la chose ? Peut-être. Avant lui, on ne lisait, dans le poème de Parménide, que ὁδός — pas encore μέθοδος. Mais ce que le mot dit à Platon n’est pas du tout ce que le même mot, traduit du grec, dit à Descartes.
Méthode. Voilà un mot sur lequel il est permis de rêver, c’est-à-dire de méditer. La méthode n’a évidemment rien de nouveau. Le mot méthode, on le lit (…) -
Gadamer: Reflection and Self-consciousness
30 de abril de 2017, por Cardoso de CastroExtract p. 277-279, translated by Peter Adamson and David Vessey, from Continental Philosophy Review 33: 275-287, 2000
Thus the structure of reflexivity returned to center stage in philosophy. “Reflection” and “reflexivity” are etymologically derived from the Latin expression reflexio, a familiar term in optics and mirroring. It could not have developed to its newer meaning, its natural meaning for us, before the emergence of the scholastic sciences. Originally it referred merely to the (…) -
GA9:80-82 – agir - vis activa
8 de outubro de 2018, por Cardoso de CastroGiachini & Stein
[…] Leibniz destaca o seu conceito de vis activa do conceito escolástico de potentia activa. Segundo o ponto de vista terminológico, vis activa e potentia [91] activa parecem significar o mesmo. No entanto: Differt enim vis activa a potentia nuda vulgo scholis cognita, quod potentia activa scholasticorum, seu facultas, nihil aliud est qual propinqua agendi possibilitas, quae tamen aliena excitatione et velut stimulo indiget, ut in actum transferatur (Gerh. IV, 469). (…) -
GA66: Estrutura da Obra
13 de fevereiro de 2017, por Cardoso de CastroTrad. Marco Antonio Casanova
I. Introdução
1. Sentença prévia de Periandro e Ésquilo
2. O outro pensar
3. O salto
4. Os vigilantes
5. O saber
6. A palavra
6a. Não conhecemos metas
6b. Ser-aí
7. Aletheia
II. O salto prévio para a unicidade do seer
8. Da meditação
9. A maquinação
10. A consumação da Modernidade
11. A arte na época da consumação da Modernidade
12. O pensar inicial, que… uma prontidão
III. A filosofia
13. A filosofia
14. A filosofia na (…) -
GA23: Estrutura da obra
31 de janeiro de 2023, por Cardoso de CastroEINLEITUNG
Anzeige der Vorlesung. Philosophie als phänomenologische Ontologie
1. Anzeige dieser Vorlesung
2. Wissenschaftlicher und vulgarer Begriff von Metaphysik
3. Entdeckung der Natur und Ausbildung der mathematischen Physik
a) Wissenschaftliche Entdeckung der Natur und ontologische Besinnung
b) Die neue Bedeutung der Mathematik
4. Vier Probleme der Forschung: Sein — Natur — Mensch — Wahrheit
5. Begriff und Methode der Philosophie
a) Philosophie als kritische (…) -
Stambaugh (1969:8-12) — Identität - Identity
24 de janeiro de 2019, por Cardoso de CastroExcerto da introdução de Joan Stambaugh (p. 8-12) a sua tradução de Identität und Differenz.
As Heidegger remarks, it took philosophy two thousand years to formulate the problem of identity in its fully developed form as mediation and synthesis. With Leibniz and Kant preparing the way, the German Idealists Fichte, Hegel, and Schelling place identity in [9] the center of their thought on the foundation of transcendental reflection. These thinkers are concerned not with the simple unity (…) -
Caputo (MEHT:47-49) – Princípio da Razão Suficiente
13 de março de 2017, por Cardoso de CastroExcertos do capítulo II de THE MYSTICAL ELEMENT IN HEIDEGGER’S THOUGHT, p. 47-49.
The point of departure for our study of the mystical element in Heidegger’s thought is the course of lectures which Heidegger gave at Freiburg in 1955-56 and which he published under the title The Principle of Ground (Der Satz vom Grund). The text consists of a series of thirteen course lectures and a concluding address on the subject of this famous principle of Leibniz. "nothing is without reason" (nihil (…) -
GA26: Estrutura da Obra
4 de fevereiro de 2017, por Cardoso de CastroTraducción de Juan José García Norro
Introducción
I. Del concepto tradicional de la lógica
II. Introducción a la idea de la filosofía
III. La definición de la filosofía según Aristóteles
IV La pregunta fundamental de la filosofía y la pregunta por el hombre
V Los problemas fundamentales de una lógica filosófica
VI. La división tradicional de la lógica y la tarea del retomo a los fundamentos de esta lógica
Principios metafísicos de la lógica
Observación preliminar
Parte (…) -
GA41:92-94 – a matemática e o matemático
3 de fevereiro de 2022, por Cardoso de CastroMartin Heidegger (1987/1992), «O QUE É UMA COISA?». Tr. Carlos Morujão
A nossa expressão “o matemático” tem sempre dois sentidos: significa, em primeiro lugar, o que se pode aprender do modo já referido e somente desse modo; em segundo lugar, o modo do próprio aprender e do proceder. O matemático é aquilo que há de manifesto nas coisas, em que sempre nos movimentamos e de acordo com o qual as experimentamos como coisas e como coisas de tal gênero. O matemático é a posição-de-fundo em (…) -
GA10:20-24 – axioma - princípio - proposição fundamental
19 de maio de 2023, por Cardoso de Castro¿A qué se pretende apuntar con las formulaciones: axioma, principio, proposición fundamental? Lo que ello quiere hacernos recordar es que, en la filosofía y en las ciencias, esos términos son usados desde hace mucho tiempo unos por otros, por más que cada uno de ellos provenga de una región, en cada caso distinta, del representar.
Duque & Pérez de Tudela
La proposición del fundamento como fundamento de la proposición: esta relación extraña trastornó nuestro representar habitual. (…) -
GA41: Esquema-resumo
28 de maio de 2017, por Cardoso de CastroÍndice e esquema da obra O QUE É UMA COISA?, visando reunir excertos, resumos, tópicos, palavras-chave, comentários e outros elementos.
-*Diversas maneiras de interrogar em direção da coisa I. Interrogação filosófica e interrogação científica Anedota em Platão sobre o questionamento filosófico, no Teeteto 174ss. A questão filosófica caracteriza a filosofia como "aquele pensar com o qual essencialmente nada se pode empreender e a respeito do qual os serventes não podem deixar de rir" II (…) -
GA26:89-91 – monadologia
4 de dezembro de 2023, por Cardoso de CastroNorro
Ante todo debemos fijar dos puntos: 1.° La monadología, como interpretación de la substancialidad de la sustancia, determina el ser del auténtico ente. Por tanto, ella es ontología, metafísica. Y, por supuesto, metafísica general, ya que debe alcanzar un concepto del ser que ataña a todo ente auténtico, sea naturaleza física, viviente (plantas, animales), existente en el sentido del hombre, Dios; no obstante, debe, a la vez, hacer posible que el concepto de ser establezca las (…) -
GA10: Estrutura da Obra
13 de março de 2017, por Cardoso de CastroTradução nossa da versão francesa de André Préau
-* I. Primeiras curiosidades II. O círculo do princípio de razão III. O apelo a fornecer a razão IV. O grande poder do princípio de razão V. "A rosa é sem porque" VI. O ser e a razão VII. Os cinco pontos principais VIII. Retiro e presença do ser IX. Da physis à Razão pura X. Objetidade e razão suficiente XI. O ser e o pensamento XII. O fundo e a dupla ratio XIII. O ser, o fundo e o Jogo A CONFERÊNCIA - O princípio de razão -
Schérer (1971:86-96) – Examen de la théorie transcendantale
14 de junho de 2023, por Cardoso de CastroD’une manière plus générale, la constitution de l’autre par moi, en ouvrant la conscience à un seul monde objectif de communication, interdit de traiter comme deux domaines séparés dans le principe le monde objectif proprement dit, celui dans lequel nous vivons et nous rencontrons, celui de nos corps, et un monde des valeurs qui serait le champ propre de la communication ; car les deux sont également constitués, en tant qu’accessibles à la réflexion unifiante et rationalisante. C’est dans (…)
Notas
- Beaufret (1974:28) – O evento instaurador da ciência moderna
- GA26:103-105 – entelecheia
- GA26:83-84 – conhecimento adequado
- GA26:91-92 – res corporea
- GA26:92-93 – extensio
- GA26:95-96 – mônadas
- GA26:99-100 – potentia
- GA6T2:230-231 – Bedingung der Möglichkeit - Condição de Possibilidade
- Raffoul (2020:C1) – o acontecimento